در حدود چهار سال گذشته، مردی سکاندار تریبون نماز جمعه شهرم بود که سیادت، تواضع، تجربه و خویشتن داری و صبر، زینتهای قابل تقدیرش بود. خیلیها، با توجه به اوضاع پیشین و آغازین مسئولیت ایشان، و فضای شدیداً مسموم سیاسی و اجتماعی آن روزها، عملکرد چهارساله ایشان را قابل تقدیر دانسته و می دانند. هر چند که ضعف جسمی و بیماری، ایشان را از ادامه کار بازداشت.

اما در این شهر، بسیاری از مدعیان از خواص و عوام به معنای خاص کلمه، که در جریان انتصاب امام جمعه قبل و بعدش، به به گویان به تبریک قامت بستند یا قلم به کاغذ کشیدند، آن چنان که بارها شنیدیم، نه در تبریکی حضور داشتند و نه در طول چهارسال همراهی داشتند؛ بلکه سنگ اندازیهای فراوانی هم در خفا و آشکار انجام دادند! بماند از اقدامات کسانی که قبل از ایشان، منادی دعوت به تقوا و ضرورت حضور در نماز جمعه و اجتماعات بودند!!!!

گر چه منطق این عده را نمی دانم، اما آن چنان که بارها اظهار شده، تنها عیبی که بر این سید بزرگوار بستند، آن بود که همشهری نبود! و چه منطق کوری و چه تعصب جاهلیت مدرنی؟! و شاید هم بر اساس احادیث زیر، چه تعصب جاهلیت بدوی اولیه عربی؟!

نمیدانم آیا در قیامت خواهند پرسید که امام جمعه شهر شما، چرا غریبه بود؟! یا این منطق متعصبانه جاهلیت مدرن به صورت اساسی در قیامت به چالش کشیده خواهد شد؟!

سه حدیث زیر از کتاب شریف اصول کافی، نکته پایانی یادداشت حاضر؛ (هر چند می دانم این یادداشت، همچنان واکنشهایی از جنس همان تعصب در پی خواهد داشت!):

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله: من کان فی قلبه حبة من خردل من عصبیة بعثه الله یوم القیامة مع اعراب الجاهلیة (اصول کافی، ج 2، ص 308)

رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمود: هر که در دلش باندازه دانه خردلى عصبیت باشد خدا او را روز قیامت با اعراب جاهلیت محشور کند.

امام صادق علیه السلام: من تعصب او تعصب له فقد خلع ربقة الایمان من عنقه (اصول کافی، ج 2، ص 307)

امام صادق علیه السّلام فرمود: کسى که تعصب بورزد یا برایش تعصب بورزند (در صورتى که بآن تعصب راضى باشد) رشته ایمان را از گردن خویش باز کرده است.

و اما نکته مهم این که تفسیر عصبیت از بیان گهربار اهل بیت علیهم السلام خواندنی است. در تفسیر معنای عصبیت از امام سجاد علیه السلام نقل شده که فرمودند:

سئل علی بن الحسین علیه السلام عن العصبیة فقال علیه السلام العصبیة التی یأثم علیها صاحبها أن یری الرجل شرار قومه خیرا من خیار قوم آخرین و لیس من العصبیة أن یحب الرجل قومه و لکن من العصبیة أن یعین قومه علی الظلم (اصول کافی، ج 2، ص 309)

از امام سجاد علیه السلام درباره معنای عصبیت پرسیدند، حضرت فرمود: عصبیتى که فرد به سبب آن گنهکار است این است که شخصی افراد بد قوم خود را از نیکان قوم دیگر بهتر داند، ولى این که کسى قوم خود را دوست بدارد، عصبیت نیست؛ بلکه کمک کردن به افراد قوم خویش بر ستمکاری آنها، از جمله عصبیت است.