وقتی عابر پیادهایم انتظار داریم سوارهها برای عبور ما از عرض خیابان هوای ما را داشته باشند، اما وقتی سوارهایم...
وقتی دستتنگ و محتاج قرض از دیگرانیم انتظار داریم که شکرانه ثروتشان را بجا آورند، اما وقتی دستمان به دهانمان میرسد...
وقتی ارباب رجوعیم انتظار داریم که بیجهت ما را پاس ندهند، ما را درست راهنمایی کنند و وقتمان را تلف نکنند، اما وقتی کارمندیم....
وقتی زیردستیم انتظار داریم رؤسا هوای زیردستان را داشته باشند یا حداقل متواضع باشند، اما وقتی رئیس میشویم...
وقتی پدر و مادریم انتظار داریم فرزندان حداقل احترام ما را داشته باشند، اما وقتی فرزندیم....
وقتی گرفتار سختی و مشکلیم خدا را خالصانه میخوانیم و انتظار داریم که خدا بر ما آسان بگیرد و مشکل ما را حل کند، اما وقتی در رفاهیم و مشکلی احساس نمیکنیم....
وقتی خطایی از ما سرزده انتظار داریم که دیگران خطاپوشمان باشند، اما وقتی به خطای دیگران رسیدیم...
و هزاران وقتی دیگر و امایی دیگر!
راه حل مشکل چیست؟ اصلی بسیار ساده در اخلاق اسلامی حل این مشکل را هدف گرفته. اصلی که اگر به همین یکی عمل شود، دنیای روابط اجتماعی و حتی رابطه بندگان با خدا اصلاح میشود. اصلی که پشتوانهاش این جمله امیر مؤمنان علی علیه السلام است که فرمود: دیگران، یا برادر دینی تو هستند یا نظیر تو انساناند. اصل بنیادین اخلاق اسلامی در اصلاح روابط اجتماعی، اصلی است که همه میدانیم اما اهل عمل به آن اندکند و آن اصل چنین است: بر کس مپسند آنچه تو را نیست پسند!