در فضای گفتگوهای سیاسی، گاهی تندروی یک طرف باعث می‌شود، طرف مقابل نیز برخورد مشابهی داشته باشد. ابزار تکفیر و تفسیق و تبعید اندیشه از ساحت اخلاق و منطق و مصلحت و فهم صائب، همواره شمشیر دو لبی است، که اگر از آن اجتناب نشود، ممکن است تیزی‌اش خود انسان را گرفتار کند.

 این سخن به معنای نفی مسئولیت هر فرد در مقابل گفته و نوشته خود نیست، اما شروع کننده این گونه مباحث، باید در انتظار تیغ آخته‌ی مقابلانش نیز باشد. این سخن را به قرآن و سنت مستند می‌کنم تا به اصطلاح طلبگی، أوقع در نفوس باشد.

قرآن می‌فرماید: به افرادی که غیر خدا را می‌پرستند (و به بتهای آنان)، فحش ندهید؛ چون آنان نیز جاهلانه خدای شما را فحش خواهند داد (و شما در این گناه، سهمی از تقصیر را خواهید داشت). (سوره انعام، آیه 108)

همچنین نقل است امام کاظم علیه السلام، درباره دو نفری که به هم فحش می‌دادند، فرمود آن کسی که شروع کننده بوده، ظالم‌تر است. (اصول کافی، جلد 2، ص 322)

نکته ظریف آن است که بر اساس آیه قرآن،‌ منحرف‌تر از کافر و بت‌پرست نداریم؛ با این وجود، فحش دادن به آنها ممنوع است و بر اساس روایت امام کاظم علیه السلام،‌ هر دو ظالم‌اند؛ هر چند، گناه و ظلم شروع کننده، بیشتر است! باشد که با پای‌بندی به اصول اخلاقی و مبانی گفتگوی سالم سیاسی، گامی در مسیر ارتقای انسان و سعادت او برداریم.

(این نکته عام را به مناسبت چالشی خاص در گفتگوهای سیاسی شهرم نگاشتم؛ بدان امید که خاصیتی داشته باشد).