متاسفانه در بسیاری از اوقات جوانی با جهالت همراه دیده می شود؛ یعنی وقتی می گویند جوانی کرده یعنی کاری از روی نادانی کرده! بگذریم.

این روزها بر اثر جوانی فکر بعضیها (به همان معنایی که گذشت) بحث حجاب و پوشش برتر چادر، حرف مهم برخی محافل فرهنگی و اجتماعی و البته بیش از همه محافل سیاسی است. در این یادداشت میخواهم به این سوال بپردازم که آیا حجاب و پوشش اجباری برای خانمها، مفید است یا ضرر دارد! بحث نوع پوشش و مخصوصا چادر که برترین نوع پوشش است در همین بخش گنجانده می شود.

مساله حجاب را باید از دو منظر دید. یکی به عنوان وظیفه دینی و دیگری به عنوان راهکار اجتماعی در اسلام. 

در وظیفه دینی، بیش از همه، میل و خواست افراد مهم است. به همین معنا در قرآن تأکید شده که اکراه و اجبار در دین نیست؛ یعنی تدین به همراه اکراه و اجبار امکان ندارد، چون لازمه دین خواست و میل قلبی است و این، با اجبار و اکراه سازگاری ندارد. لذا پوشش اجباری البته اگر کامل باشد، عمل ناخواسته به یک وظیفه دینی را در پی دارد؛ یعنی کشاندن به سوی بهشت با زور. این بخش است که معمولا مورد انتقاد قرار می گیرد و میگویند اجباری کردن حجاب فایده ای ندارد و باید کار فرهنگی بشود!

اما مساله حجاب را باید از منظر مهم تری نگریست که اجباری آن هم بسیار سودمند است. از این منظر حجاب مانعی است که می تواند جلوی بسیاری از مفاسد اجتماعی را بگیرد و انحرافات خواسته و ناخواسته بسیاری را سامان دهد.

روشن تر بگویم. در بسیاری از آزار و اذیتهای زنان که با زور و تهدید انجام می شود، یکی از زمینه های مهم رعایت نشدن پوشش مناسب است که نقش مهمی در تحریک متجاوزان داشته است. این به معنای تبرئه گناهکار و مجرم نیست، اما قطعا نوع پوشش زنان بسیار مهم بوده است. حجاب اجباری اگر برای فرد فایده نداشته باشد، برای سالم سازی محیط بسیار مهم است و قطعا برای اجتماع سودمند است.

البته ممکن است کسانی بگویند که مردها باید کنترل داشته باشند و نباید زنها مجبور شوند که خود را بپوشند. این ابهام را با یک تشبیه و یک نکته پاسخ می دهند. آیا می توان گفت بنزین باید خویشتن دار باشد و در اثر تماس با جرقه آتش نگیرد؟! خداوند میل و علاقه به زن را در نهاد مرد گذاشته که اگر چنین چیزی نبود، نظام خلقت و وجود انسان استمرار نمی یافت. این خصوصیت ضروری، باید در مسیر صحیح باشد. خداوند برای هدایت این خصوصیت در مسیر صحیح، قوانینی وضع کرده که یکی از آنها حفظ حجاب برای زنان است. قوانین دیگری هم در این راستا و با همین تحلیل وجود دارد که الان فرصت پرداختن به آنها نیست.

با این نگاه، حجاب اجباری rقطعا به حال جامعه سودمند است؛ و البته در موارد زیادی برای خود فرد و البته خانواده اش هم سودمند است؛ اما خصوصیت بد انسان آن است که تا به ضرر چیزی شخصا نرسیده باشد، خیلی آن را جدی نمی گیرد. انشاء الله هیچ کدام از کسانی که بد پوشش هستند گرفتار تبعات منفی آن در همین دنیا نشوند. قصه پر غصه آخرت به جای خود!