امیرمؤمنان علی علیه السلام می‌فرماید فاصله حق و باطل چهار انگشت است. (کنایه از اینکه آنچه می‌بینی حق است و ممکن است آنچه می‌شنوی باطل باشد)! بهترین روش برای تبیین حق از باطل در بین شنیده‌ها، پرسیدن از کسی است که چیزی به او نسبت داده شده است. ممکن است گاهی به فردی دسترسی نداشته باشیم و پرسیدن سخت باشد. در این صورت نشر آنچه شنیده‌ایم مصداق دروغ است. در روایت است که در دروغگویی مردم همین بس که هر چه می‌شنوند بازگو کنند. در هنگام پرشس از افراد هم بر اساس روایات، باید تحلیل و دفاع فرد را شنید و همان را ترجیح داد و فرد را به دروغگویی و توجیه‌گری متهم نکرد.

اما فاصله ما با اخلاق مطلوب اجتماعی در اسلام، چقدر زیاد است؟! با اینکه فرد در دسترس است، از او نمی‌پرسیم. با این که دفاع و توجیه معقولی دارد، نمی‌پسندیم. با اینکه احساس کرده‌ایم آنچه شنیده‌ایم از حق فاصله دارد، در بازگوکردنش همت به خرج می‌دهیم و ...

البته یادآوری این نکته هم ضروری است که خوش‌بینی به سایر افراد جامعه، غیر از اعتماد به افراد در واگذاری مسئولیتهاست. در این بخش، اسلام تأکید دارد که امانت را به اهلش بسپارید. در نتیجه، خوش‌بینی نسبت به همه یک چیز است و کاملاً مطلوب؛ و اعتماد به همه در واگذاری مسئولیتها چیزی دیگری است که نامطلوب است. آنچه گفته شد فرق «احراز» صلاحیت و «عدم احراز» صلاحیت و «احراز عدم» صلاحیت است. حتماً توجه دارید که فاصله بین دومی و سومی هم زیاد است.

ساختمان پژوهشگاهی که در آن شاغلم، سه طبقه است. بارها در طبقه میانی جوانان رشیدی را دیده‌ام که منتظر آسانسور هستند! و نتیجه‌اش؟!

×××××

متأسفانه حجت الاسلام ابوالحسنی (منذر) از محققان همکار پژوهشگاه در اوج دوران شکوفایی علمی در سن 56 سالگی در اثر سکته قلبی به رحمت ایزدی پیوست. خدا او را رحمت کند.

شهر قم (یا همان استان قم!) سه نماینده در مجلس شورای اسلامی دارد. در چند دوره اخیر، جامعه مدرسین فقط برای حوزه انتخابیه قم افرادی را پیشنهاد می‌کرد که معمولا همانها رأی مردم را به خود جلب می‌کردند و قبای نمایندگی مردم قم را می‌پوشیدند.

از اینکه گاهی افراد معرفی شده در دوره‌های بعد کاندیداتوری، مورد تأیید جامعه مدرسین قرار نمی‌گرفتند، می‌توان نتیجه گرفت اعضای جامعه از عملکرد فرد راضی نبودند یا از انتخاب خود پشیمان گشته‌اند؛ سید طه هاشمی(نماینده قم در یکی از دوره‌های سابق) و آقای بنایی(یکی از نمایندگان فعلی قم در مجلس) شاهد این ادعا هستند. بگذریم!

موضوع نوشتار حاضر آن است که جامعه مدرسین از قرار شنیده‌ها بر روی سه نفر به تفاهم نرسیده‌اند و قرار است فقط نام دو نفر را اعلام کنند! جالب است که جمع بیش از سی نفری جامعه مدرسین نتوانسته با همه اطلاعات و کانال‌های خبری و بصیرت اعضایش، از بین بیش از پنجاه کاندیدای نمایندگی در قم، سه نفر را معرفی کند؛ پس انتظار بصیرت و اتحاد از مردم و سایر احزاب و گروه‌های سیاسی، انتظاری بیش از توان آنهاست!

معتقدم اگر قرار است جامعه مدرسین دو نفر را معرفی کند،‌ معرفی نکردن افراد بهتر و آبرومندانه‌تر است. و البته معتقدم جامعه در انتخاب فرد سوم گرفتار بازیهای سیاسی شد و باخت!

از ظریفی پرسیدند: وسط کره زمین کجاست؟ پس از درنگی، میخ افسار الاغش را در زمین فرو کرد و گفت: همین جا! گفتند: از کجا ثابت می‌کنی که ادعایت درست است؟ گفت: اگر قبول ندارید می‌توانید اندازه بگیرید!

از همو پرسیدند تعداد ستارگان آسمان چند تاست؟ تأملی کرد و سر خاراند و فکورانه گفت: به تعداد موهای الاغم! و البته قبل از آن که از دلیلش بپرسند، گفت: اگر در این ادعا هم شک ندارید، می‌توانید بشمارید!

ایام تبلیغات است و هرچه بلوفهای انتخاباتی بزرگ‌تر باشد، مستنداتش هم به همین دلایل ظریف فوق نزدیک‌تر است؛ چه کارهایی که انجام شده و چه کارهایی که می‌خواهد انجام شود!

اگر کاندیدا تازه به میدان رقابتها آمده باشد چنان می‌گوید که از صدر تاریخ بشر تاکنون کاری برای شما نشده و من همه را جبران خواهم کرد. و اگر دوباره می‌خواهد رأی بگیرد، چنان می‌گوید که اگر من در دوره قبل نبودم، هوا برای نفس کشیدن هم نداشتید! و ما مانده‌ایم بین این فلاکت فقر بی‌توجهی و آن غنای کشنده و موهوم!

در تاریخ اسلام، حکایت تنگه احد و غفلت مدافعان تنگه و منفعت‌طلبی و رقابت خودیها بر سر منافع زودگذر دنیا (غنایم جنگی) از عبرت‌های بزرگ و ماندگار است؛ و البته زیاد شنیده‌اید که تاریخ تکرار می‌شود.

بی‌راه نیست اگر شرایط حاضر در ارائه لیست‌های مختلف اصولگرایان در شهرهای بزرگ و مخصوصاً پایتخت کشور را به اواخر جنگ احد تشبیه کنیم؛ آن گاه که تصور شکست دشمن و رقابت بر مطامع دنیوی، شکست تلخی برایشان به همراه داشت. اما چه می‌شود کرد که برخی، تا شکست را به چشم نبینند، باور نمی‌کنند؛ یعنی وقتی شکست را باور می‌کنند که جز تأسف و اندوه و تحمل خسارتهای آن، راه دیگری در پیش ندارند. امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام فرمود: عبرتها چه فراوان است و عبرت‌گیران چه اندک‌اند!

خبر زیر را بخوانید و البته حاشیه نگارنده را نیز: ( خبر مربوط به زادگاه بنده است، اما ممکن است در هر شهر دیگری هم اتفاق افتاده باشد یا در آینده دور و نزدیکی اتفاق بیفتد؛ اسم شهر را حذف کردم تا آن را با نگاه کلان‌تری بخوانید).

روز 29 بهمن در مراسمی علمیات کلنگ زنی احداث هتل اساتید آموزشکده‌ی فنی شهری از شهرهای ایران در زمینی به مساحت 650 مترمربع نزدیک حرم مطهر امام رضا علیه السلام انجام شد.  در این مراسم شهردار، رئیس شورای اسلامی شهرستان، امام جمعه، فرماندار و نماینده آن شهر حضور داشتند.

حاشیه نگارنده: هر چه فکر کردم نفهمیدم که ربط این کار تجاری با این همه مسئول شهر چیست؟ اینکه هتلی با سرمایه‌گذاری عده‌ای در پایتخت معنوی کشور ساخته شود، چه ربطی به مسئولان آن شهر دارد؟! و البته انشاء الله که همه آنها با هزینه شخصی به مشهد جهت زیارت امام هشتم رفته بودند و چون اتفاقی همه آنها با هم در مشهد بودند، این مراسم هم تدارک دیده شده است. شاید هم مسئولان هتلی که می‌خواهد ساخته شود در اقدامی تبلیغی برای آینده هتل، این همه مسئول را مهمان کرده‌اند. تناسب زمانی شرکت این همه مسئول با حضور کاندیدای انتخابات مجلس هم انشاء الله اتفاقی بوده نه برنامه‌ریزی شده.

و البته خوش بینی هم حدی دارد که مرا در افراط در خوش‌بینی خواهید بخشید! این خوش‌بینی زیادی وقتی رنگ می‌بازد که تصور کنیم همراه هر نفر از این مسئولان، ممکن است چند طفیلی و قفیلی هم وجود داشته باشد. خدا ما را به خاطر این سوءظن ببخشد!